حد ضرر یا استاپ لاس چیست | حفظ سرمایه و رسیدن به سود

تشخیص قیمت و زمان فروش سهام، نیاز به تجربه و اطلاعات کافی دارد. برای حفظ سرمایه و رسیدن به سود، لازم است قبل از خرید هر سهمی حد ضرر یا استاپ لاس ، حد سود ، روندها ، مقاومت‌ها حمایت‌ها ، وضعیت بنیادی و… سهم را بررسی کنیم. با بررسی کامل یک سهم، این انتظار وجود دارد که قیمت سهم صعودی باشد و به سود مورد نظر برسد. حال اگر بعد از خرید یک سهم برخلاف انتظار ما قیمت آن شروع به کاهش کرد، به این معنی است که یا در محاسبات خود اشتباه کرده‌ایم یا بر خلاف روند بازار وارد شده‌ایم و تحلیل درستی از سهم نداشتیم. در این وضعیت دو راه پیش روی ما قرار دارد:

صبر کنیم تا بعد از کاهش قیمت، سهام دوباره به قیمت مورد نظر ما برسد.
‌بعد از اندکی کاهش بلافاصله از سهم خارج شویم.‌‌

باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامه‌ای تا زمانی که به قیمت موردنظر ما برسد، ریسک زیادی دارد چرا که می‌تواند منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از سرمایه شود. خروج از سهام بعد از تحمل مقداری کاهش، منطقی‌تر به نظر می‌رسد؛‌ یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای با بررسی کامل، سهمی را می‌خرد و حد سود و زیان را تعیین می‌کند. در صورتی که به سود مورد نظر دست یافت یا سهم به مقاومت خود رسید، از سهم خارج می‌شود. زیرا هیچ سهمی برای همیشه حالت صعودی نخواهد داشت. ولی اگر سهام بجای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید، بلافاصله باید از سهم خارج شد. اگر بازار بورس روند نزولی داشته باشد، حد ضرر در کل بازار باید در نظر گرفته شود و اگر به آن حد رسید، کاملا از بازار خارج می‌شویم و تا زمان بازگشت بازار به روند طبیعی، نظاره‌گر می‌مانیم. در این حالت باید از سهامی که به حد ضرر هم نرسیده خارج شویم.

افرادی که با مطالعه و شناخت از بازار مورد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایه‌گذاری می‌کنند به‌طور حتم برای خود اهداف قیمتی تعیین کرده‌اند. این اهداف شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان است. برای سرمایه‌گذاری در بورس باید ابتدا انتظارات خود را تعریف کنیم و به سوالاتی نظیر زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم، پاسخ دهیم. دانستن این نکته حائز اهمیت است که اگر معامله موفقی را انجام دادیم کجا خارج شویم و اگر معامله ما به هر دلیلی، مخالف انتظار ما پیش رفت آنگاه چه مقدار ضرر باید متحمل شویم. حد ضرر ابزاری است که سرمایه‌گذاران به کمک آن می‌توانند درصورتی‌که سود موردانتظار محقق نشد، از ضرر بیشتر و از بین رفتن اصل سرمایه جلوگیری کنند.

حد ضرر چیست؟

تعریف ساده حد ضرر یا حد توقف زیان این است: وقتی قیمت سهام به حدضرر تعیین شده رسید، سهام موردنظر را باید فروخت تا ازضرر بیشتر جلوگیری شود. باید توجه کنید که کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین در زمانی که قیمت سهام بالا رفت، حدضرر را نیز باید متناسب با قیمت، افزایش داد.

تعیین حد ضرر در بورس متفاوت است و هیچ قانون کلی وجود ندارد اما نکات کلیدی زیر می‌تواند در تعیین حدضرر به شما کمک کند. حد ضرر را در معاملات کوتاه مدت روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین 8 تا 10 درصد باشد حدضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین 10 تا 20 درصد پایین‌تر از قیمت خرید) وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند قرار دهید.

وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حد ضرر را رو ی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند قرار دهید. اگر حدضرر را در فاصله کوتاهی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت، خروج زودهنگامی از بازار داشته باشید (سهم خیلی زود فروخته شود.)

همیشه به حدضرر یا همان استاپ لاس تعیین شده عمل کنید. اگر پس از عمل کردن به حدضرر، رشد سهم شروع شد، نیازی نیست خودتان را ملامت کنید و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید. به جای ناراحت بودن، در عوض خوشحال باشید که براساس استراتژی تان معامله را انجام داده اید.

چرا رعایت کردن حد ضرر واجب است ؟

یکی از نکات مهم در معاملات مخصوصا برای کسانی که دایم المعامله هستند رعایت کردن حدضرر است برخی افراد فکر میکنند فعال شدن حد ضرر به معنی بد بودن سهم مورد نظر است ولی تعریف از دید بنده اشتباه است اگر فرض بگیریم شما برای رشد سهم مورد نظر خود یک الگو یا سناریو تعریف کرده باشید فعال شدن حد ضرر باعث می شود شما الگوی مورد نظر خود را مجددا بازبینی کنید و موارد اشتباهش را بر طرف کنید یعنی در اصل سهم بد نبوده شاید شما در قیمتی نا مناسب آن را خریده باشید در تعریف دیگر می توان اینگونه گفت: حد ضرر به شما این امکان را میدهد که سهم خوب و مورد نظر خود را در قیمت پایینتر بخرید یا به نوعی با همان مبلغی که قرار بوده سرمایه گذاری کنید اینبار تعداد سهام بیشتری بتوانید بخرید.

برای روشن شدن موضوع به مثال زیر دقت کنید شما بعد از بررسی های مختلف متوجه شده اید سهم xرا اگر در قیمت 220 تومان بخرید ارزنده است و برای خرید 10000 سهم 2200000 تومان نقدینگی در نظر میگیرید و میخرید در طرف دیگر اعتقاد دارید اگر 200 را به سمت پایین از دست بدهد یعنی حد ضرر فعال شود امکان افت تا 150 تومان را داراست در حالت اول شما بی تفاوت از کنار حد ضرر میگذرید و 2200000 تومان شما در این ریزش تا 1500000 تومان افت میکند در حالت دوم با فعال شدن حد ضرر شما کمی ضرر را متقبل شده 2000000 تومان را سیو میکنید اینبار همان سهم را در قیمت 150 تومان کمی بیشتر از 13000 سهم میخرید (با همان 2 میلیون تومانی که داشتید)و با کمی رشد 200 هزار تومن ضرر فروش به حد ضرر را جبران میکنید دقت کنید درسته با فروش در حد ضرر باز شما ضرر کردید ولی در حالت دوم شما 200 هزار و در حالت اول شما 700 هزار ضرر داشتید و رعایت حد ضرر باعث شد شما جلوی ضرر بیشتر را گرفته باشید که به نوعی خودش یک نوع سود محسوب می شود.

تعیین کردن حد ضرر خودش راههای علمی مختلفی دارد و به هیچ عنوان هیچ کدام درصدی نیست پس افرادی که حد ضرر خود را چند درصد زیر خرید قرار میدهند با اینکار اشتباه دوم را مرتکب می شوند.